URTEKO HIRUGARREN IGANDEA B
Lehen irakurgaia
( Profeta entzun eta paganoak konbertitzen )
Jonas profetaren liburutik 3, 1-5. 10
1 Jauna Jonasi mintzatu zitzaion, erranez:
2 “ Xuti eta zoaz Ninibe hiri pagano handirat,
eta predika han nik emaiten dautzutan mezua.”
3 Jonas xutitu zen eta Niniberat joan, Jaunak manatu bezala.
Ninibe hiri izigarri handia zen:
hiru egun behar ziren alde batetik besterat iragaiteko.
4 Jonas hirian sartu zen eta egun baten bidea egin zuen,
mezu hau hots eginez:
“ Oraino berrogei egun eta Ninibe suntsitua izanen da.”
5 Berehala Ninibetarrek sinetsi zuten Jainkoaren baitan.
Barurako deia oihukatu zuten,
eta denak, handi eta ttipi, dolu-jantziz estali ziren.
10 Ikusi zuen Jainkoak Ninibetarrek egiten zutena,
eta beren bide makurretarik baztertzen zirela,
eta heieri egin mehatxua ez zuen bete.
Jonas profetaren liburu laburra J.K. aitzineko 4. edo 3. mendean idatzia izana da, bainan kondatzen
dena 5 mende lehenago gertatua bezala emaiten da. Ixtorioa Jonas profetari gertatu omen zitzaion ; egia
erran ; alegia bat da.
Irakur dezagun : Izrael herrian bazen profeta bat, zentzuduna, Jonas deitua. Jainkoak, egun batez,
igorri nahi ukan zuen Ninibe hiri handirat. Ninibe, 8. Mendean, hiri lanjerosa zen, paganoa, gerlaria. Jonas
profetak pentsaketak egin zituen. Zertarat joan biziaren irriskuan ni bezalako profeta ttipi bat erresuma
hartarat, hoin urrun ? Egia erran, jadanik aski lan bazuen Izrael erresumaren bohozberritzeko.
Jonas profetak ez adituarena egin eta joan zen Tarsis alderat, xuxen kontrako alderat, Ninibetik biziki
urrun. Untziz bazoalarik, itsasoan ekaitza hasi zen, eta orduan pentsatu zuen Jainkoak zigortzen zuela haren
nahia egin ez zuelakotz. Bere laguneri erran zioten zerua samur zela harengatik, eta mariñelek itsasorat
botatu zuten zeruaren jabaltzeko.
Bainan Jainkoak ez zuen bere gisa utzi; gaitzeko arrain batek ihetsi zuen eta haren barnean Jonasek
otoitz egin zuen, eta bihozberritu zen. Hiru egunen buruan arrainak ahotik botatu zuen eta Jonas joan zen
Ninibe hirirat. Han mirakuilua gertatu zen : denak bihozberritu ziren.
Bainan bazen oraino norbait bihozberritzekoa, Jonas bera : ez zen kontent. Haren iduriko Jainkoak
hasarrea behar zuen itzuli paganoen kontra. Orduan, okaztatua, Jonas joan zen hiritik urrun, uda minean,
beroak errea. Jainkoak ez zuen ahantzi, itzalaren egiteko landare bat ondoan pusarazi zion. Biharamunean
landarea eihartu zen, eta orduan Jonas kexatu zen saminki. Jainkoak erran zion : Zer afera ! landarea hil
delakotz… Ninibeko jendeen galtzea ez zauzu uste seriosago dela ? Heiek ere ene haurrak dira !
Lehen erakaspena : ipuin hau xinplea zauku, bainan erakaspenez betea : Jainkoak, gizon guziak
maite ditu, beha dago beti nundik itzuliko giren haren ganat, barkamena emaiteko. Azken erranaldiak
erakaspen hori emaiten dauku : « Ikusi zuen Jainkoak Ninibetarrek egiten zutena, beren bide makurretarik
baztertzen zirela, eta heieri egin mehatxua ez zuen bete . » Jonasen ipuina idatzia izan zelarik, Testamendu
Zaharreko jendeak bazakien Jainkoak beti barkatzen duela. Jainkoa mundu guziaren Jainkoa da, nun nahitik
otoitz egiten ahal zaio, haren eta gure artean ez da mugarik.
Bigarren erakaspena : bekatorosek, zonbait aldiz, guk baino hobeki entzuten dute Jainkoaren hitza.
Jesusek erraiten du : « zergalariek eta emalizunek aitzintzen zaituztete Jainkoaren erresuman. » Ninibetarrak
denak bihozberritu ziren : « Jonas hirian sartu zen eta egun baten bidea egin zuen…Berehala Ninibetarrek
sinetsi zuten. »
Hirugarren erakaspena: Alegia hau idatzia izan zen populua Babiloneko desterrutik etxeratu zenean.
Idazleak oroitarazi nahi du Jainkoak gizadi guzia salbatu nahi duela eta ez bakarrik herri hautetsia.
Salmoa 24
Leloa : Zure bideak erakuts, Jauna, otoi, neri,
Emazu ere xendren berri.
Zure bideak erakuts, Jauna, otoi, neri:
Emazu ere xendren berri.
Zure egia igor zadazu aitzindari,
Dena bainago beti zuri;
Zer amodio duzun guretzat, orroit, Jauna,
Zer sekulako bihotz ona.
Ez gogoan har nere gazteko bekatuak,
Nere gaitz ezin ukatuak.
Neurri gabeko bihotz onean har nezazu,
Osoki ona baitzare zu.
Ona da ona eta zuzena Jainko Jauna:
Harek zuzentzen makur dena
Apalak ditu zuzen zuzenik joanarazten,
Beren bidean ibil diten.
Ninibetarrak bekatoros handiak ziren eta egun batez Jainkoak erran zuen : « Ninive hiriko
jendeen gaixtakeria nitaraino jin zaut ». Bainan halere, Jainkoak ikusi zuelarik heien borondate ona,
barkamena eman zioten. Beti Jainkoaren ganat izultzen ahal gira, edozoin bekatu eginik ere.
24. Salmoa otoitz bat da. Erraiten dauku bihozberritu nahi badugu Jainkoa urrikalduko dela :
« Apalak ditu zuzen zuzenik joanarazten, beren bidean ibil diten… » Apalak dira, ahal guti dutenak.
Heien otoitza da : « Urrikal zaite nitaz, bekatorosa naiz », ebanjelioko publikanoak egin zuen bezala.
Heieri da Jainkoa mintzo, heiek egiten dute egiazko otoitza, nahi dute bide xuxenean sartu, besteek
aldiz ez dute otoitzaren beharra senditzen.
Salmo hunek ardura aipatzen du bidea : « Zure bideak erakuts, Jauna, otoi, neri, emazu ere
xendren berri. Zure egia igor zadazu aitzindari, dena bainago beti zuri. Apalak ditu zuzen zuzenik
joanarazten, beren bidean ibil diten. » Jainkoak, lehenik, bere populuari eman dio libertatea eta gero,
gero bakarrik eman dio bidean ibiltzeko legea. Sinestea duen juduak badaki, Jainkoak eman badu
legea gizonari, legea opari dela harentzat, legeak erakusten duela Jainkoaren ganateko bidea : « Zure
bideak erakuts, Jauna, otoi, neri. Zure egia igor zadazu aitzindari, dena bainago beti zuri… »
Salmo hunek errepikatzen dauku orroitu behar dugula. «Orroit, Jauna, zer amodio duzun
guretzat, zer sekulako bihotz ona. Ez gogoan har ene gazteko bekatuak . » Herriak badaki bekatu egin
duela, bainan Jainkoaren ezin trenkatuzko batasunari esker egiten du otoitz hau : «Ez gogoan har
nere hutsak, orroit zer amodio duzun guretzat. »
Azkenean, Salmo hunek emaiten daukun erakaspena hau da : ez direla gure hutsak konda,
bainan Jainkoaren obra : « Zure bideak, zure bidea, zure egia, zure amulsutasuna, zure amodioa… »
bihozberritzea da Jainkoaren ganat itzultzea.
Bigarren irakurgaia
( Mundua iragankorra da : bizi gaiten Jaunarentzat )
Jondoni Paulok Korintiarreri 7, 29-31
29 Haurrideak, hau erran behar dautzuet: epea laburra da.
Beraz, ezkonduak bizi daitezela ezkonduak ez balira bezala;
30 nigar egiten dutenak, nigar egiten ez balute bezala;
bozkarioz daudenak, hala ez balaude bezala;
erosten dutenak, deusik ez balute bezala;
31 mundu huntako gauzez baliatzen direnak,
baliatzen ez balira bezala.
Mundu hau, orai ageri zaikun itxuran, itzaltzera baitoa.
Testo labur hau bi pasarte laburrek hasten eta bururatzen dute : lehenbizikoa, « Epea laburra
da », bigarrena : « Mundu hau, orai ageri zaikun itxuran, itzaltzera baitoa ». Paulok konparatzen du
gizadia, itsas untzi bati, ibilketatik sartzen delarik porturat. Mundu berri baten hastapenean gira : «
Hara, zeru berria eta lur berria kreatuko ditut ».
Testo hunek gomitatzen gaitu beha egoitera, ez mundu huntako zerumugari, bainan
Jainkoaren zerumugari. Alegrantzian sar gaiten, berri ona da jakitea Jainkoaren erresuma denendako
dela : aberats ala pobre, ezkonduendako ezkongabendako bezala. Paulok nahi ditu Korintiarrak beren
bizi moldeari buruz lasaitu : ez du erran nahi, ezkonduak espos laguna behar duela utzi, bainan bizi
behar duela egunean egunekoarekin, pentsatuz Jainkoaren erresumari, hura segurra delakotz eta epea
labur. Deusek ez gaitu puxulatu behar, utzi behar ditugu arrangurak bazterrerat, erresuma da bakarrik
konda.
Korintoko girixtino buruzagiek Paulo gutunen bidez galdezkatu dute, hala nola ezkontzaz.
Ezkonduek nola bizi behar dute elgarrekin? Paulok ez du erakaspenik emaiten ezkontzaz, bakarrik
hau, edozoin bizi moldetan behar dela girixtinoki bizi. Paulo mintzo da maila guzietako girixtinoeri,
deneri erraiten diote : «Bakotxa bizi bedi Jaunak eman dionaren arabera. Jainkoak federat deitu
zuenean bezala…Ebakitua zinelarik deitu zintuela Jainkoak? Ez gorde zeure ebakitza. Ebakitugabea
zinelarik deitu zintuela? Ez zaitela ebaki. Ebakitua edo ebakitugabea izaitea deusil ez da: Jainkoaren
manamenduak betetzea , hortan da guzia.»
Bataioak ez dauku galdegiten ezkont gaiten edo ez, galdegiten dauku Jainkoaren
manamenduen betetzea. Paulok errepikatzen du : «Bakotxa egon bedi Jainkoak deitu zuelarik bizi zen
egoeran. Esklabo zinelarik deitu zintuela Jainkoak ? Ez hortaz axola: bainan libratzen ahal bazira
libra zaite. » Egun guzietako harat hunatetan, onetan ala txarretan Izpirituak segi dezala bere obra
munduan eta burura dezala saindutzea. Izpirituak ekarrarazten dio fruitua munduari : « Maitasuna,
bozkarioa, bakea, pazientzia, bihotz ona, onginahia, leialtasuna, eztitasuna, bere buruaren jabe
izaitea . » (Ga 5, 22-23)
Ebanjelioa
Alleluia, alleluia
Hurbil duzue Jaungoikoaren Erreinua:
Sinets Kristoren Berri Ona!
Jesu Kristoren Ebanjelioa san Marken liburutik 1, 14-20
14 Joanes Bataiatzailea preso sartu zutenean,
Jesus Galilearat joan zen
Jainkoaren Berri Ona predikatzera.
15 Erraiten zuen: “ Betea da denbora,
eta hurbildua Jainkoaren erregetza.
Bihozberri zaitezte eta sinets Berri Ona.”
16 Galileako itsasbazterretik iragaitean,
Jesusek Simun eta haren anaia Andres ikusi zituen
sareak uretarat botatzen, arrantzaleak baitziren.
17 Jesusek erran zioten:
“ Zatozte nere ondotik, eta giza arrantzale eginen zaituztet.”
18 Heiek, berehala sareak utzirik, jarraiki zitzaizkion.
19 Urruntxeago, Jesusek ikusi zituen
Jakobe, Zebedeoren semea eta Joani haren anaia,
beren untzian sare antolatzen ari.
20 Berehala Jesusek dei egin zioten..
Beren aita Zebedeo eta mutilak untzian utzirik,
Jesusen ondotik joan ziren.
Joanes bataiatzailea arrastatua izana da. Jesusi berari gertatuko zaiona, eta haren ondotik apostolueri
bai eta mendez mende gaurregun arte girixtinoeri.
Joanik, eta haren ondotik Jesusek, bihozberritzea oihukatzen du. Bainan Jesus bataiatu eta, Galilearat
doa eta han predikatzen hasten. Berri Onak Galileatik jin behar du, erdi-paganoa den eskualde hartarik,
hartaz erraiten baitzen : « Zer onik atera daiteke handik ? »
Jesusek mezutzen du : « Betea da denbora eta hurbildua Jainkoaren erregetza. Bihozberri
zaitezte… » Izraeldarrentzat historia ez da geldigabeko errepikapen bat. Norabide bat eta erran-nahi bat
baditu, haste bat eta bururatze bat. Eta epe hortan du Jainkoak gizadiarekin elkargo egiten. Orai, dio Jesusek,
helburua hunkitzen dugu, « Izpiritua bizidun guzietara hedatua izanen da. » (Joel 3,1) Hain zuzen Joani
Bataiatzaileak Jesusen etortzea profezia horren betetzea bezala ikusi du : « Nik urez bataiatu
zaituztet…harek Izpiritu Sainduz eta suz bataiatuko zaituzte. » (Mt 3,11) Hori erran zuen Jesus bataiatu
zuelarik.
Horra Berri Ona : « Hurbildua da Jainkoaren erregetza » . Zer erran nahi du horrek ? Bi gauza : bat,
Jainkoaren erregetza hurbil bada, hari ongi etorri egitea aski zaiku. Jainkoaren dohain hutsa da. Bi :
« hurbildua » hitza iraganean da, erran nahi baita gertatu beharra jadanik hemen dela. Jesus bataiatu zelarik
zeruak urratu ziren : Jainkoarenganik gutarateko bidea idekia da beraz, batetik bestera pasa daiteke.
Jainkoak galdegiten daukun bihozberritzea ez ote da xoilki sinestea Jainkoaren grazia eskainia
zaukula, eta urririk. Gaurko lehen irakurgaiak ez zion besterik Jonasen liburuan. Bi gauza hauek : Jainkoak
salbatu nahi gaituela denak eta Ninibetarreri bezala gauza xinple bat galdegiten daukula : onar dezagun
haren eskaintza.