BAZKOKO BOSGARREN IGANDEA C
Lehen irakurgaia
( Misionest ibilaldia )
Apostoluen Egintzetarik 14, 21b-27
21 Paulo eta Barnabe Ikoniorat eta Pizidiako Antiokiarat itzuli ziren.
22 Dizipuluen bihotzak azkartzen zituzten,
eta fedean irautera sustatzen, erranez :
“Herstura ainitzetarik pasatu behar dugu
Jainkoaren Erreinuan sartzeko.”
23 Eliza bakotxean Zaharrak izendatu zituzten,
eta, otoitz eta barur egin ondoan,
Jaunaren eskuetan utzi zituzten, haren baitan sinetsi baitzuten.
24 Gero, Pizidian barna, Panfiliarat heldu ziren.
25 Pergen Hitza predikatu ondoan, Ataliarat jautsi ziren.
26 Han untzia hartu zuten Ziriako Antiokiarat joaiteko,
handik abiatuak baitziren;
hiri hortan Jainkoaren graziari gomendatuak izanak ziren,
bururatu berri zuten lanaren egiteko.
27 Harat heldu ondoan, Eliza bildu zuten,
eta Jainkoak heien bidez egin guzia kondatu zioten,
bai eta paganoeri federako atea nola ideki zioten ere.
Apostoluen Egintzen irakurtzea gustatzen zauku, ibilaldiak kondatzen dituztelakotz ; egia
erran, Jondoni Paulo beti han edo hemen dabila. Irakurgai huntan badoa Barnaberekin Antiokiarat.
Han egon dira urtea konbertituek egin girixtino erkidego (komunitate) baten finkatzeko. Lukek
kondatzen dauku : « Egun batez otoitzean ari zirelarik Jainko Jaunari eta barur egin ondoan,
Izpiritu Sainduak erran zioten:begira bada Barnabe eta Saul nik galdegin lanaren egiteko. »
Antiokiatik joan direa Seleuziko porturat, gero untzia harturik Xipreko islarat. Predikatu ondoan
Salaminen eta Pafos hiri nausian, berriz untziz joaiten dira Pafosetik Turkiarat.
Denetan gauzak iragaiten dira gisa berean. Paulo eta Barnabe mintzatzen dira lehenik
judueri. Konbertitzen direnek errezebitzen dituzte biak kartsuki; kontra egilek, uko eginez,
haizatzen dituzte bortizki kanporat. Listres hirian, Paulok sendatu du eri bat eta jendek bi gizonak
Hermes eta Zeus Grekoen jainko batzuenzat hartzen dituzte. Nekez sinetsarazirik ez dutela
sakrifiziorik nahi, Judu etsaiek, ateraturik Antiokiatik eta Iconionetik, Paulo harrikatzen dute eta
hiltzat uzten. Ezagutza jin zitzaionean, joan zen lotsatu gabe Barnaberekin, Derben predikatzerat.
Gero, heldu dira gibelerat bide beretik jakiteko girixtino erkidego berriki finkatuak zertan
diren. Zeren badituzte nekeak jazarkunden gatik. Lukek erraiten dauku : « Paulok eta Barnabek
galdegiten zioten atxikitzeko fedea, erranez : herstura ainitzetarik pasatu behar dugu Jainkoaren
erresuman sartzeko.» Jesusek jadanik erabiliak zituen kasik hitz berak, hala nola : « Gizonaren
semeak behar du ainitz pairatu, jenerazione hunek ez baitu onartuko ». Bertzalde, Lukek segitzen
du : « Ez zuena Kristok pairatu behar ospean sartzeko ? » Bixtan da, Jainkoak ez gaitu bortxatzen
zorigaitzen edo sofrikarioen pairatzera, bainan gomendatzen dauku amodioa, justizia hedatzea,
elgar laguntzea. Azkartu behar da konbertitu berrien kuraia eta fedea. Begia argi atxiki behar dute
jakiteko erkidego berriak ongi antolatzen direnez. Lehen lehenik Paulok eta Barnabek izendatu
zituzten berme izanen zirenak : « Zaharrak ».
Gero, testoak erraiten dauku : « Izendatu zituzten Zaharrak, otoitz eta barur egin ondoan,
gomendatu zituzten Jainko Jaunari haren baitan sinetsi zuten horieri. » Luk tematzen da otoitz eta
baruraren gainean, erranez, horiek biak atxiki behar direla baitezpada. Hego Ameriketako apezpiku
batek erran zuen 1981an, Lurden : « Jainkoaren hitza hedatzen duen gizonak ez badu otoitz egiten
ez du berri ona hedatzen ahalko. ” Hitz baliosak. Lukek erraiten dauku, horiek guziak iragaiten
zirela konfiantzarekin : « Gizon horiek Jainkoaren eskutan utzi zituzten. » Handik harat beren gain
ziren Jainkoaren laguntzarekin. Apostoluek bazakiten jadanik Jainkoaren laguntzarekin ari zirela
lanean. Irakur ditzagun hitz hauk : « Untzian joan ziren Antiokiaraino, handik hasiak baitziren eta
han Jainko Jaunaren eskutan emanak izan baitziren lanaren egiteko.» Lukek segitzen du erranez :
« Heldu ondoan, Antiokiako erkideko girixtinoeri kondatu zioten Jainkoak nola lagundu zituen. »
Beti hitz beretan dago Luk apostoluetaz mintzatzen delarik.
Garbiki errana izan da beti, gizonak egiten duen lana Jainkoarena dela. Behar dugu gogoan
atxiki berri ona hedatzen dugula Jainkoaren laguntzarekin. Orroit gaiten beti, haren eskuetan jarri
behar dugula, hori gogan, laxokiago gintazke.
Salmoa 144
Leloa: Zure izena dut goretsiko mendez mende:
Zu zaitut Jainko, zu Errege.
Eztia eta guziz ona da gure Jauna,
Urrikaltsua eta bihotzik nasaiena.
Mundu guziko guzientzat da ona Jauna,
Egin dituen ororentzat du bihotz ona.
Zuhauk eginek Jauna goraipa zaitzatela,
Zure gizonek eskerrak zuri, zor bezala.
Zuk erresuman duzun ospea diotela,
Aipa ere bai zure besoan den ahala.
Jakin dezaten denek zu baitan den indarra,
Zure betiko erresuman den ospe hura.
Zuk erresuma, mendez mendeko erresuma,
Zure eskua noiz artekoa ezin asma.
Judu fededunak salmo hau goiz guziz gogoz erraiten du. Hari goiz argiak orroitarazten
baitako kreazioko lehenbiziko goizaldea. Barnaxago sartzen bagira, Talmudak ( hori da juduerakaslen erakaspena) dio salmo hori erraiten duena hiru aldiz egunean : ” segurtatua da geroko
munduaren semea dela.”
Barna ditzagun hurbiletik egungo sei pertsuak. Lehenik Jainkoaren agerkundeari buruzko
bilduma osoa emaiten daukute laburki. Bigarrenekorik igande huntako irakurgaieri ontsa
doazkiotenak dira.
Izaik erraiten zuen : « Ene joka-moldetarik zuenetarat eta ene gogoetetarik zuenetarat bada
zerutik lurrerat bezenbat bide.» Salmoak errepostu : « Handia da Jainko Jauna, nasaiki
goresgarria, haren handitasunak ez du mugar
Jainko Jauna otoitzean ari denari hurbil dago. » Izraelen eginbidea da kantatzea Jainko Jauna eztia
eta ona dela : « Jainko Jaunaren onezia denenzat da, eta haren eztitasuna bere obren dako. » Hitz
horiek irakurtzen dira ardura Liburu Sainduan. Erraiten ahal dugu testo hori : « Gure aitaren… »
ahaide dela. Hala nola : «Gure aita…emaguzu…barkatu gure zorrak…libra gaitzazu
gaitzetarik..egin bedi zure nahia zeruan bezala lurrean ere. »
Bigarren irakurgaia
( Kreazione berria )
Jondoni Joaniren Apokalipzatik 21, 1-5
1 Nik, Joanik, zeru berria eta lur berria ikusi nituen,
itzaliak baitziren lehengo zerua eta lehengo lurra,
eta itsasorik ere ez zen.
2 Hiri saindua ikusi nuen, Jerusalem berria
zerutik Jainkoaganik jausten, prest-presta
andregaia bere senarrarentzat bezala apaindua.
3 Eta mintzo ozen bat entzun nuen Jainkoaren tronutik erraiten:
“ Huna Jainkoaren bizilekua gizonen artean;
heiekin biziko da, heiek izanen ditu bere herri,
eta Jainkoa bera izanen dute berekin.
4 Heien begietako nigarrak xukatuko ditu
eta ez da gehiago heriotzerik izanen, ez dolurik, ez nigarrik,
ez atsegaberik, lehengo mundua itzalia baita.”
5 Orduan Tronuan jarririk zagonak erran zuen:
“Hara, gauza guziak berri egiten ditut.”
« Huna egiten ditudala gauza guziak berri », zeru berria, lur berria, Jerusalem berria, horra gure
etorkizuna, dauku erraiten Joanik. Nigarrik eta heriorik ez da gehiago ez eta ere oihurik, hisdurarik
; horiek lehen ziren, lehengo mundua itzalia da. Joani aintzintzen da eta haren liburua mintzatzen da
ikuskarien bidez ; nahi dauku eman kuraia geroari buruz joaiteko
Lehenbiziko zerua eta lurra, hitz horiek igortzen gaituzte Liburu Sainduko kreazioaren
hastapenerat. Apokalipzako lehenbiziko kapituluak aipatzen du lehenbiziko kreazioa : « Egin zuen
guzia biziki ona zela ikusi zuen Jainkoak. » Alta, egun guziez badire nigarrak, doluminak, herioa.
Bainan emaiten daukularik fruitu debekatuaren ixtorioa, erakusten dauku zergatik galtzen den
gizona. Agertarazten dauku min guzien erroa dela Jainkoaren eta gizonaren artean zilatu den
arroila, harek baitu suntsitzen Jainkoarekin egina den adixkidetasuna. Harek gaitu galtzen eta
eremaiten kinka txarretarat.
Liburu Sainduko ixtoriek orroitarazten daukute beti, zorionaren bide bakarra dela Jainkoaren
adixkidantza, beti amodiozko hitzekin, andregaiak bere senargaiari bezala. Profetek aspaldi
jakinarazia zuten jadanik Apokalipzaren egileak erraiten duena. Hitzez hitz, Izai, profetak dio :
« Bai, eginen ditut zeru eta lur berriak, ez zarezte gehiago orroituko lehengo denboretaz, ez baitira
berriz jinen. Bozkaria zaitezte, kreatzen dut Jerusaleme berria, . Ene alegrantzia atxemanen dut
Jerusalemen eta ene populuan, ez da gehiago izanen nigarrik. Ez duzue gehiago ikusiko hiltzen
sortu berria ez eta ere gizonik zahartasunerat helduko ez denik.»
Ez da izanen itsasorik, Israelentzat itsasoa gaitzaren lekua zen. Orroitarazten zauku
Izraeleko jendea ateratu dela Egiptoarren menpetik. Esklabotasuna, nigarrak, garraituak izan dira
eta populua sartu da Jainkoak hitzeman lurrean, itsasoa oinez trebesaturik.
Hemendik goiti garaipena osoa da : itsasoa, gaizkia, sofrikarioak, itzaliak dira. Mundua zein
beha dago ? Jainkoak haste hastetik ukan zuen asmoaren betetzea : Jesusekin itzalik gabeko
elkargoa egitea maitasunean.
Liburu Sainduan, Jainkoaren gizonarekilako ezteiak aipu dira, Oze eta Izai profetek aipatu
dituzte eztei horiek, bai eta ere : « Kantarik ederrena » liburuak. Ezteiak aipatuak dira ere, kanako
ezteietan. Egungo idatzian, Joani-ren Apokalipzan, agintza hori emana da bi itxuretan, aipatzen
duelarik Jerusalem berria : « andregaia bere senarrarentzat bezala apaindua » eta bertze itxura :
« Jainkoa heien artean. » « Heien artean» aipatzen duelarik erran nahi du senar-emazten
amodioaren iduriko lokarria.Gero : « Huna Jainkoaren bizilekua gizonen artean, heiekin biziko da,
heiek izanen dira haren herria. »
Jerusalem berria : « Jerusalem Berria Jainkoaren ganik jausten da. » Kreazio berriak hiri
sainduaren izena ukanen du. Jerusalemek erran nahi du : « justizia eta bakea ». Denbora berean hiri
berri hori : « Jainkoaren ganik jausten da ». « Berria » da, erran nahi baita, ez dela bakarrik gizonen
lana. Erran nahi du ere beha egon gaiten, Jainkoaren erresuma jadanik hasia baita, lurreko
atxikimenduak uzten baditugu. Gomitatuak gira kreazio horren egitera eta berritzera. Horrela,
Jainkoaren laguntzarekin gure indarrak itxuraz aldatuko dira.
Ebanjelioa
Alleluia, alleluia
Jainkoa amodioa da :
Elkar maita dezagun, maite gaituen bezala
Jesu Kristoren Ebanjelioa jondoni Joaniren liburutik 13, 31-33a. 34-35
31 Judas azken afaritik atera zenean, Jesusek erran zuen:
“ Orai berean Gizonaren Semea goretsia da,
eta Jainkoa ere goretsia da haren baitan.
32 Jainkoa goretsia bada haren baitan,
Jainkoak ere goretsiko du bere baitan;
eta berehala goretsiko du.
33 Haurtxoak, apur bat oraino zuekin nago.
34 Manamendu berri bat emaiten dautzuet:
elkar maita zazue.
Nik maitatu zaituztedan bezala, zuek ere elkar maita zazue.
Lehenbiziko bi pertsuak mintzo dira gizonaren Semearen ospeaz eta segidan bertze hiruak
amodioaz. Mintzatuko gira lehenik amodioaz.
Hitz hauk : « Elgar maita zazue nik maite zaituztedan bezala, huntarik ezagutuko dute
guziek nere dizipuluak zireztela, elgar maite baduzue. » Hori badakigu gogoz, bainan nola obratzen
dugu ? Gizon eta emazte xumeak gira. Badakigu “ harek bezala” maitatzea ez ditakena dela. Maite
ditugu guk bezala pentsatzen duten jendeak edo gutaz ongia erraiten dutenak, gauza errexa.
Bainan, nola maita hastiatzen ditugunak edo gutaz gaizki mintzatzen direnak.
Jesusek amodiozko manamendu hori emaiten zuelarik bere dizipulueri, judu lege-erakaslek
hori aipatzen zuten jadanik, beren erakaspenetan, Jesusen denboran. Erraiten duelarik : « Nik
maitatu zaituztedan bezala » behar dugu egin fede aitorpen hau : maitatzen ahal dugu harek maitatu
gaituen bezala, Jesusen laguntzarekin. Zerbait ezin eginezkoa iduritzen bazauku eta gauza hura ona
balinbada, haren laguntzarekin eta haren izpirituarekin egiten ahal dugu harek bezala. Ez dira
nahasi behar hitz hauk : amodioa eta sendimendua. Jesusek erakutsi dauku bere burua emanez zer
amodiorekin elgar maitatu behar dugun. Orroit gaiten azken afaria aintzin, nola apostoluak harrituak
egon ziren, Jesusek ikuzi zituelarik heien zangoak. Hura, Jainko eta Jauna, egin da heien mutil.
Bukatu zuen, erranez : « etsenplu bat eman dauzuet ; zueri egin dutana egizue zuek ere ».Gogoan
barna erabiltzen baditugu hitz horiek, laguntzen ahal ditugu maite ez ditugunak. Manamendu
nausietarik da, ez dute gure solasek, gure jakitateak, zeremonia ederrek baliorik izanen ez badugu
amodiorik elgarrendako.
Aipa dezagun berriz zangoen ikuztea, orduan Jesusek jakinarazten du Judasek salduko
duela : « Nori emanen baitut ahamen bat.. » eta Judas ateratzen da. Joanik erraiten du : « Harturik
ahamena, Judas ateratu zen berehala ; iluna zen… » Orduan berean Jesusek erran zuen haren
baitan agertuko zela Jainkoaren argia : « Orai, Jainkoaren Semea goretsia izanen da… » Iduri du
Judasen joaitean Jesusen zortea finkatua izan zela, bainan zorte hori ospearen tenorea zen :
« gizonaren Semea goretsia da. »
Ospeak erran nahi du oroz bat : handitasuna, distira, Jainkoaren izaitea. « Ospearen » partez
erraiten ahal ginduke bertze hitz bat : « Jainkoaren distira agertu ». Edo bertzenaz : « Jainkoa
haren baitan goretsia da. » Ororen buru : « Horrek ezagutaraziko du ene dizipuluak zireztela,
elgar maite baduzue ». Manamendua baino gehiago da : haren dizipuluak bagira haren izpirituak
gidatuko gaitu gure bizian.